قبل از داستان استخراج داده و توجه داشتیم زمینو به فنا می‌دادیم، حالا نوبت خودمون شده.

نیکلاس کار تو کتاب کم‌عمق‌ها (the shallows) آورده: اوایل که کتاب دراومده بود چون الفبا پیچیده بود و سرهم می‌نوشتن، کسایی که کتاب می‌خوندن با صدای بلند می‌خوندن. یکم که گذشت و الفبا و شکل کتاب تغییر کرد “صامت‌خوانی” رواج پیدا کرد. این قضیه باعث شد از طرف نویسنده‌ها “خلوت‌نویسی” دربیاد. اینکه توی خلوت می‌نوشتن نه به صورت دیکته به یه نفر دیگه باعث شد دایره‌ی لغات افزایش پیدا کنه و کلی شکوفایی ادبی و علمی به وجود بیاد. ادامه می‌ده، حالا (سال ۲۰۱۰ داره اینارو می‌گه) با اومدن کیندل و اتصالش به اینترنت تو آینده شاهد این هستیم که با هم به صورت گروهی کتاب می‌خونیم. من حاشیه می‌زنم روی کتاب تو می‌بینی. در حال خوندن کتاب با بقیه‌ی کسایی که در حال خوندن کتاب هستن چت می‌کنیم. خلاصه می‌شه یه شبکه‌ی اجتماعی.

در نهایت یه جمله می‌گه که این مقدمه رو برای اون آوردم. می‌گه: [در این وضعیت] نویسندگی وسیله‌ای برای ضبط وراجی خواهد شد!

اگه بگیم بازاریابی فرآیند هدایت مشتری از آگاهی تا خرید یا قبل از آگاهی تا وفادارسازی مشتریه، وضعیت ایده‌آلش چیه؟ یعنی اوج بازاریابی چه ریختی می‌شه؟ الان این جوریه که اگه مثلاً ۱۰۰ نفر از برند آگاه بشن، ۷۰ نفرشون جذب می‌شن و در نهایت ۳۰نفر خرید می‌کنن و از این ۳۰ نفر شاید ۱۰ نفر وفادار بشن. فکر کن یکی یه دستگاهی ساخته که طوری ذهن مشتریا رو دستکاری می‌کنه که هر چی بهشون می‌گه بدون اینکه بفهمن اطاعت می‌کنن. یعنی از هر ۱۰۰ نفر که از برند با خبر می‌شن ۱۰۰ نفرشونم خرید کنن. چی می‌شه؟

حالا همه دارن سرِ رسیدن به این فناوری با هم رقابت می‌کنن. سرِ دستکاری ذهن مردم تا کاری که می‌خوان انجام بدن. با این اوصاف بازاریابی باعث می‌شه جامعه به طور کلی از بین بره. حق انتخاب به طور کلی از بین می‌ره. از انتخاب پفک تا انتخاب رئیس جمهور. جالب اینجاست که ثابت شده ذهن انسان قابل دستکاری شدنه. یعنی این کار شدنیه و در حال حاضر اتفاقاً شرکت‌های بزرگ فناوری تا حدی تونستن به رمز و رازهای اون دست پیدا کنن.

توی ویدیو مصاحبه‌ی مجله‌ی وایرد با یووال نوح هراری و تریستان هریس تو دقیقه‌ی ۲۴:۴۷ وقتی نیکلاس تامپسون، سردبیر مجله‌ی وایرد از یووال نوح هراری می‌پرسه چکار کنیم که کمتر قابل هک باشیم، هراری می‌گه باید بهتر خودمون رو بشناسیم.

می‌گه چون ماشین در حال حاضر با این ابزارهای نظارتیِ گسترده‌ای که هر روز داره بیشتر و بیشتر می‌شه و داده‌هایی که داره از ما می‌گیره و روش‌های جدید پالایش داده‌ها داره بیشتر از خودمون ما رو می‌شناسه، ما باید ازش جلو بزنیم. انگار داره دنبالمون میدوئه. حالا ما کاری که می‌تونیم بکنیم اینه که همیشه ازش جلو باشیم. چطوری؟ با شناخت بیشتر و بهتر خودمون.

این رقابت خیلی فرم آخرالزمانیِ باحالی داره. رقابت سرِ خودشناسیه. از یه طرف ماشین می‌خواد بیشتر بشناستت که بتونه کنترلت کنه، از یه طرف تو باید خودتو بیشتر بشناسی که بتونی از دستش فرار کنی. اگه خودتو نشناسی برده‌ی ماشین می‌شی. اگه یه دوره‌ای خودشناسی مزیت بود، تو آینده یه الزام می‌شه.