چند وقت پیش یکی از دوستان بهم گفت این فایل‌های صوتی که تو بیرون می‌دی نمی‌شه بهش گفت پادکست! چندتا دلیل حسی هم برای تفاوت اینا آورد. برام جالب بود. دنبالش رو گرفتم تا رسیدم به اودیوبلاگ.

اودیوبلاگ ی نوع محتواست که به‌تازگی شکل گرفته و خیلی جدیده. ی راهکار عالی برای کسایی هست که زیاد وقت ندارن یا نیاز دارن ی سری اطلاعات یا تفکرات رو خیلی راحت با مخاطباشون به اشتراک بذارن.

اگه حوصله خوندن نداری فایل صوتی پایین رو گوش کن.

پادکست چیست؟

ی کوچولو بگم پادکست چیه تا بریم سراغ اودیوبلاگ. اگه می‌دونی پادکست چیست، برو پایین…

ی عده می‌گن پادکست ترکیب ipad و broadcast. ی عده می‌گن نه، ریشش چیز دیگس. ی عده چیز دیگه‌ می‌گن… این‌جا نمی‌خوایم بحث ریشه‌ای کنیم که آخر سر ی مشت حرف بلد شده باشیم.

پادکست رو ما به‌طور کلی به محتوای صوتی می‌گیم، تا بریم جلوتر معنای دقیقشو دربیاریم. همین!

هرچی فایل صوتی تو اینترنت هست بهش می‌گیم پادکست. حالا نیا بگو یعنی موزیکم پادکسته؟!

اودیوبلاگ چیست؟

اگه بخوایم اودیوبلاگ رو با مدل بالا تعریف کنیم باید بگیم اودیوبلاگ هم محتوای صوتیه. یعنی به تعریف کلی هر فایل صوتی اودیوبلاگ است.

آما… آما بین اودیوبلاگ و پادکست ی فرقای ریزی هست که کل این پست درباره اونه. پس تا اینجا اینو داشته باش که اودیوبلاگ و پادکست جفتشون محتوای صوتی هستن که بستر انتشار اونا اینترنته.

چطور پادکست یا اودیوبلاگ بسازیم و کجا منتشر کنیم؟

تفاوت اودیوبلاگ و پادکست

برای تفاوت اودیوبلاگ و پادکست مثل اکثر دروس مزخرف دانشگاهی می‌شه خیلی ریز شد و تفاوت‌های زیادی بیرون کشید اما خروجیش درنهایت با همین ۳ موردی که اینجا می‌خوایم درموردش حرف بزنیم فرقی نمی‌کنه.

به‌طور کلی پادکست و اودیوبلاگ تو ۳ مورد با هم تفاوت دارن

1. موضوع
2. ریخت انتشار
3. مدت زمان

مطمئنم اگه پادکست‌باز باشی با همون ۳ تا اشاره بالا بتونی تفاوت‌هاشونو بگیری ولی خب پیشنهاد می‌دم حتی اگه فهمیدی داستان چیه پستو ترک نکنی و ی نگاهی به نوشته‌های پایین بندازی تا چیزی که تو ذهنت شکل گرفته یکم منسجم‌ بشه.

۱- موضوع

توی پادکست تمرکز پادکستر(سازنده پادکست) روی یک موضوعِ خاصه، یعنی موضوع پادکست تو هر قسمت تغییر نمی‌کنه اما تو اودیوبلاگ مثل بلاگ، ماجرا بیشتر شخص‌محوره.

هرچی تو پادکست محوریت با موضوعِ مشخصه تو اودیوبلاگ محوریت با شخصه. یعنی چی؟

اکثر مردم تو پیج اینستاگرامشون چیکار می‌کنن؟ از پارک رفتنشون، لباس جدیدشون، فنجون کافشون و این دست اراجیف عکس و فیلم می‌ذارن. درسته؟ تو وقتی داری پیجو دنبال می‌کنی اون شخص محور محتواهاست نه یک موضوع خاص.

تو اودیوبلاگ ماجرا این‌شکلیه. یعنی اگه تو اودیوبلاگ‌های مهدی بیگدلی رو داری دنبال می‌کنی محوریت، شخصِ میم بیگدیله. چون می‌دونی این آدم فازش تولید محتوا و شبکه‌های اجتماعیه پس می‌دونی که با دنبال کردن اودیوبلاگ‌هاش ی چیزایی درمورد علاقه این شخص می‌خوای بشنوی.

تو پادکست تو وقتی می‌ری پادکست چنل بی رو دنبال می‌کنی می‌دونی که موضوع این پادکست چیه و قسمت‌های بعدی هم ادامه همین موضوعه.

تو پادکست مخاطب بر اساس موضوع و تو اودیوبلاگ مخاطب بر اساس شخص تصمیم به دنبال کردن و مصرف محتوا می‌گیره

حرف بالا نه‌یعنی اینکه تنها فاکتور تصمیم‌گیری اینه و چیز دیگه نیست. مسلما شخصیت مجری تو پادکست خیلی مهمه، همون‌جوری که علایق شخص تو اودیوبلاگ مهمه.

با این تفاسیر اودیوبلاگ رو اگه بخوایم تو شبکه‌های اجتماعی ببینیم مدلش شبیه دل‌نوشته‌ها یا تجربه‌نگاری یا چیزایی شبیه به این می‌شه و پادکست مدل برنامه‌سازی می‌شه.

دقیقا چیزی که تو پادکست تفاوت اساسی ایجاد می‌کنه اینه که پادکست برنامه‌سازیه. پیش‌تولید، تولید و پس‌تولید داره. البته این الزام نیست ولی اکثر پادکست‌ها این داستان رو دارن اما اودیوبلاگ می‌تونه پشت‌بندِ ی جرقه ذهنی، خیلی فوری ضبط و منشتر بشه.

ریخت انتشار

ی تفاوت اصلی دیگه بین پادکست و اودیوبلاگ سریالی بودن پادکسته. دقیقا همون چیزی که دو‌خط بالاتر گفتیم.

پادکست خیلی خیلی شبیه به ی برنامه رادیوییه. شاید بتونیم بگیم ی برنامه رادیوییه که بستر انتشارش اینترنته. برنامه رادیویی چه مدلی منشتر می‌شه؟ هر هفته، روز فلان، ساعت فلان.

پادکست سریالی منتشر می‌شه. یعنی قسمت اول پادکست ی‌چیزی نیست و قسمت دوم اون ی چیز دیگه. یا می‌تونه به‌هم متصل باشه یا پایان هر قسمت داستان تموم بشه اما جدای از موضوع، فرم کلی پادکست حداقل تا پاین یک فصل تغییر نمی‌کنه.

می‌دونم الان توی ذهنت پادکست‌های موفقی هست که تو این قاعده نیستن و اودیوبلاگ هم نیستن. کاملا درسته. مثل سینما که فیلم‌هایی توش ساخته می‌شه که از قواعد کلاسیک پیروی نمی‌کنن یا ژانر خیلی مشخصی نمی‌شه بهشون داد. تو پادکست هم همچین چیزی رو داریم. بگذریم…

اودیوبلاگ یک راه سریع و کم‌هزینه برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات و افکاره

هرچی پادکست تو انتشارش منظم و سریالیه، اودیوبلاگ بی‌نظمه. به‌نظرم همون بحث موضوع‌محور بودن یا شخص‌محور بودن باعث همچین چیزی می‌شه.

اودیوبلاگر(سازنده اودیوبلاگ) می‌تونه ی پست الان منشتر کنه و ی پست ی‌ساعت بعد و تا ی هفته چیزی بیرون نده. دنبال‌کننده‌ها ازش انتظار انتشار منظم ندارن. مطمئنا انتشار مستمر تاثیرگذاره اما این‌جا جزئی از محتوا نیست که با جداکردن اون از محتوا شاکله محتوا بهم بریزه.

عموما پادکست‌ها ی‌سری المان و آیتم ی‌ریخت دارن که تو همه قسمت‌های یک فصل تکرار می‌شه ولی تو اودیوبلاگ اینجوری نیست. جا برای خلاقیت خیلی زیاده. خوراکه آدماییه که مغزشون نمی‌کشه کار تکراری انجام بدن.

مدت زمان

به‌نظرم ی محتوای صوتی که منظم منتشر می‌شه و موضوع ثابت داره حداقل باید ۳۰ یا ۴۰ دقیقه باشه تا بتونیم بهش بگیم پادکست.

ی اودیوبلگ می‌تونه ۲ ساعت بشه یا ۵ دقیقه. مدت زمان مشخصی نداره.

البته به‌طورکلی چیزی که من متوجه شدم توی تست‌هایی که انجام دادم این بود که کلا محتوای صوتی نباید خیلی کوتاه، مثلا زیر ۱۰ یا ۱۵ دقیقه باشه. به‌نظرم بیشتر به‌خاطر فرم این محتوا باشه چون فقط حس شنوایی درگیر می‌شه آدم می‌تونه درکنارش کارای مختلفی انجام بده. نیاز نیست تمام حواسش جمع باشه.

اگه بخوایم راجع به زمان حرف بزنیم می‌تونیم مثلا بگیم پادکست نباید زیر ۳۰ یا ۴۰ دقیقه باشه و اودیوبلاگ هر مدت زمانی می‌تونه داشته باشه.

جمع‌بندی

به‌نظرم تمام اتفاقاتی که توی فرم کار، مدل انتشار، مدت زمان یا چیزای دیگه‌ی محتوای صوتی میفته متاثر از شخص‌محور بودن یا نبودنشه.

وقتی ی شخص می‌شه محور محتوا، حالات شخص توی زمان محتوا تاثیر می‌ذاره. اطلاعاتی که به‌تازگی به‌دست‌ آورده توی مدل انتشار تاثیر می‌ذاره. فرصت داشتن یا نداشتنش برای تولید، پیش‌تولید یا پس‌تولید تو فرم کار اثر می‌ذاره.

امروز متوجه شدم که فلان وضعیت جسمانی باعث می‌شه که بهره‌وری تو کار زیاد بشه. می‌خوام اینو با بقیه تو قالب ی محتوای صوتی به اشتراک بذارم. چون خودم حال خوبی دارم زیاد حرف می‌زنم و از موسیقی‌های خیلی پرانرژی استفاده می‌کنم.

فردای اون‌روز ی چیز جدید متوجه می‌شم ولی چون فرصت ندارم خیلی سریع بدون ویرایش سنگین کارو خیلی خلاصه و جمع‌وجور جمع می‌کنم.

البته تو اودیوبلاگ هیچ‌وقت نباید ماجرای برندینگ رو فراموش کنیم. نباید انقدر شلخته و جست‌وگریخته خودمون رو بروز بدیم که باعث بشیم ی تصویر غیرمنسجم از ما تو ذهن مخاطبا شکل بگیره.